Diyapozon Testleri

DİYAPOZON TESTLERİ

Yrd. Doç. Dr. Ahmet Hamdi Kepekçi

Yeni Yüzyıl Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu

İlk normal diyapazon, 1859’da Fransız  ilimler Akademisi’nin kabul ettiği 15°C sıcaklıkta, saniyede 435 titreşim yapan diyapazondur. Ancak 1939’da yapılan bir değişiklikle 20°C sıcaklıkta, saniyede 440 titreşim yapan diyapazon, uluslararası normal diyapazon olarak kabul edilmiştir.

Uygun bir metal seçilerek yapılan iyi bir diyapazon, dakikalarca titreşebildiği gibi, dış titreşimlerden de etkilenmez. Bu özellikleri nedeniyle, kulağın “ses” olarak algıladığı diyapazon titreşimleri, müzik araçlarının ses tonlarını ayarlamada kullanılır.

Diyapazon testleri subjektif değerlendirmelerdir. Bütün subjektif testlerde olduğu gibi hastanın vereceği cevaplar esas alınacağından sonuçlarda her zaman netlik yoktur.  Saf iletim ve saf sensörinöral işitme kayıplarında isabetli sonuçlar elde edilebilir ancak mikst tip işitme kaybında sonuçlar her zaman doğru olmayabilir. Rutin olarak kullanılan 512 Hz.’lik diapozondur. Ancak 128, 256, 512, 1024, 2048 Hz. Lik diyapozonlar da vardır.

KBB pratiğinde en sık uygulanan diapozon testleri şunlardır:

Weber ve Rinne en iyi bilinen iki diyapazon testleridir

RİNNE TESTİ

512-Hz Rinne diyapozon testi ve işitme bulguları teyit için işitme kayıpları tespitinde kullanıla önemli bir araç olabilir. Rinne başvuru için tek gösterge olarak işitme kayıpları için değil, bir tarama programının bir parçası olarak etkili olacağını bildirdi. Test kulağı işitmesinin kemik ve hava yollarından karşılaştırılması yapılır, iletim tipi işitme kaybı olup olmadığını araştırmak amacıyla uygulanır.

Titreştirilen diapozonun dip kısmı mastoide yerleştirilir ve hastadan sesi işitmez  olduğunda haber vermesi istenir. Hastanın kemik yolundan işitmesi bittiğinde diapozon o taraf dış kulak yolu önüne yaklaştırılır ve hastaya sesi duyup duymadığı sorulur.

Duyuyor ise “Rinne pozitif”, aksi halde “Rinne negatif” olarak ifade edilir. Rinne pozitifte,  “ hava yolu kemik yolundan uzundur”

Duymuyorsa, rinne negatifte, “hava yolu kemik yolundan kısadır”

Bir başka durum ise tek taraflı ileri derecede sensöri-nöral işitme kaybı olan hastalarda görülür. Rinne testi kemik yolu fazında diapozonun sesi kemikten karşı kulağa iletilebilir. Daha sonra dış kulak yolu önüne getirilen diapozon hastadaki çok şiddetli işitme kaybı nedeniyle duyulamayacağından deneyin sonucu “Rinne negatif” olarak değerlendirilebilir. Bu durumda “Yalancı Rinne negatifliği” söz konusudur.

WEBER TESTİ

1825 yılında Ernest ve Wilhelm Weber ses ve hava iletimiyle bulgularını yayınladı.

Hangi kulakta ne tip bir işitme  kaybı olduğunu araştırmak amacıyla her iki kulağın kemik yolundan işitmesinin karşılaştırıldığı bir testtir.

Diapozon titreştirildikten sonra kafatası üzerinde orta hatta bir noktaya (alına, burun sırtına, ön dişlerin ortasına, vs.) yerleştirilir ve hastaya sesi nereden duyduğu sorulur. Eğer ses yalnızca veya ağırlıklı olarak bir kulaktan duyuluyorsa “Weber sağa / sola lateralize olarak ifade edilir. Kişiler diapozonun sesini ortadan, kafasının üstünden ya da kafasının heryerinden duyarsa bu durum “Weber ortada (lateralize değil) olarak adlandırılır.

Rinne ve Weber testleri hava-kemik gepi 5-35db arasındaki hafif işitme kayıplarında yetersiz olabilir

SCHWABACH TESTİ

Bu teste deneyi yapan kişinin tamamen sağlıklı olduğu kabul edilir. İşitme kaybını tipini belirlemek amacıyla, hastanın işitmesi ile hiçbir kulak patolojisi olmayan bir kişinin işitmesinin kemik yolundan karşılaştırılması esasına dayanan bir testtir. Önce hasta ve test uygulayıcı arasında karşılaştırma yapılır daha sonra önce test uygulayıcı ve  ardından hasta üzerinde uygulama yapılarak test tersten uygulanır. uygulamayı yapan kişi ile hastanın kemik yolları arasında bir fark olup olmadığı ortaya konur.

Diapozon titreştirildikten sonra hastada mastoid kemik üzerine yerleştirilir, hasta sesi duymayıncaca testi yapan kişi diapozonu kendi mastoid kemiği üzerine yerleştirir.

"Schwabach normal"

"Schwabach kısalmış"

"Schwabach uzamış"

Hastanın işitmesi bittiğinde deneyi yapan kişi de sesi duymuyorsa bu durumda  schwabach normal veya uzamıştır.

Ayrıca gelle, bing, lewis ve bonier testleri de vardır.