Otoskleroz Nedir?

Otoskleroz’un tam karşılığı orta kulak kireçlenmesi olarak bilinmektedir. Otoskleroz hastalığı duyma kaybının en sık görülen sebeplerinden birisidir. Otoskleroz genetik geçişli bir hastalıktır ve birkaç kuşak atlayarak da aniden birisinde ortaya çıkabilir. İşitme kaybının ilk aşamalarında ses dalgalarının dış kulak kanalı boyunca kulak zarına ulaşarak zarı titreştirmesi görülür.

Bu ortaya çıkan titreşim orta kulak içinde konumlanan örs, çekiç, üzengi olarak isimlendirilen minik kemikçikler sayesinde iç kulak sıvılarına aktarılmaktadır. İç kulak içerisinde yer alan sinir uçlarında elektrik enerjisine dönüştürülmüş lan ses dalgaları işitme siniri ile beyinde bulunan işitme merkezilerine iletilir ve işitme sağlanmış olur.

İşitme Kaybı Nasıl Ortaya Çıkar?

Ses dalgalarının ise dış ve orta kulak boyunca iç kulak sıvılarına aktarılması süresi boyunca ortaya çıkacak olan sorunlar işitme kaybına neden olmaktadır. Bu işitme kaybı tipinde iç kulaktaki işitme organlarında herhangi bir sorun yoktur fakat ses dalgaları bu organlara kadar gelememektedir. İç kulak ve işitme sinirinden dolayı ortaya çıkan işitme kayıpları “sensörinöral tip işitme kaybı” olarak adlandırılır. İç kulak kısmını da önemli derecede etkileyen bu rahatsızlıkta genellikle her iki tip kayıp da görülmektedir. İşte bu tür ses işitme kayıplarına da “mikst tip işitme kaybı” diyoruz.

Otoskleroz’a bağlı hastalıklarda iç kulak işitme organlarını bünyesinde tutan kemiksel yapıda parçalar halinde süngerimse bir görünümde ortaya çıkan yeni kemik oluşumları görülmektedir.  Hastalığın sıklıkla gözlemlendiği yer üzengi kemiğinin ses dalgası titreşimlerini iç kulak kısmına ilettiği, taban kısmının konuşlandığı oval pencere diye adlandırılan bölgedir. Burada bulunan otoskleroz odağı üzengi kemik titreşimini engeller. Bu şekilde ses dalgasının iç kulağa iletilmesinde bozulmalar olur. Sonuç itibarı ile iletim tipi işitme kaybı ortaya çıkar. Burada meydana gelen değişiklikler iç kulaktaki işitme organlarını etkiler ve “koklear otoskleroz” dediğimiz sinir tipi işitme kaybı görülür.

Otoskleroz ile ortaya çıkan işitme kaybının tipi ve derecesi iç kulaktaki işitme organlarının hastalıktan etkilenme durumuna ve üzengi kemiğinin tutulma yani hareket kısıtlamasının miktarına bağlıdır.

Otoskleroz Tedavisi Nasıldır?

Otoskleroz tedavisinde iki yöntem izlenmektedir. Birincisi tıbbi tedavidir. Bu tedavi özellikle erken yaşlarda saptanan ve hızlı bir şekilde ilerleyen hastalıklarda işitme kaybının ilerlemesini yavaşlatmak adına kullanılan bazı tedavileri kapsar. Fakat net olarak otosklerozun tıbbi tedavisinin olmadığı bilinmektedir.

Diğer ve kesin bir yöntem ise cerrahi tedavidir. Cerrahi işleme “Stapedektomi” diyoruz. Bu ameliyat ile hareketi kısıtlanmış olan üzengi yani stapes kemiği çıkartılır. Onun yerine ses dalgalarını iç kulağa iletme görevini üstlenecek bir protez konur. Bu işlem genel ya da lokal anestezi altında yapılabilir. Bu ameliyatın başarı derecesi %90-95 oranındadır ve çoğunluğu iletime bağlı işitme kayını tamamen ortadan kaldırabilmektedir.

Hafif dereceli iletim tipi işitme kaybı olan ya da iç kulak işitme organlarının önemli derecede etkilendiği ileri tipte işitme kaybı olan hastalarda ameliyata gerek duyulmayabilir. Bunun haricinde tüm otoskleroz hastalarında şayet ameliyata engel bir durum yoksa mutlaka cerrahi tedavi önerilmektedir.

Ameliyat Sonrası Süreç Nasıldır?

Ameliyat sonrası süreçte ilk birkaç gün baş dönmesi olabilir. Ameliyat sonunda dış kulak kanalına yerleştirilmiş olan cerrahi süngerler ortalama 8-10 gün sonra alınmaktadır. Bundan sonra ise hasta normal hayatına hızlı bir şekilde dönmektedir.

Şayet gerekli ekipman ve cerrahi teknikler ile yapılırsa stapedektomi ameliyatının ameliyatında risk oldukça azdır. Çok nadir bir şekilde kulak zarında delik oluşması, kulak enfeksiyonu, yüz sinirinin zedelenmesi, pistonun erkenden yerinden çıkması gibi durumlar görülebilir. Ancak dediğimiz gibi bunlar oldukça nadir görülen durumlardır.

Bununla beraber ameliyat ile başarı elde edilmiş ise her hasta işitme cihazı da kullanabilmektedir. Genellikle iki taraflı otoskleroz hastalığı ile karşılaşmış ve ameliyatı tercih etmeyen hastaların iç kulak enfeksiyonlarının azalmış olan işitme durumuna bağlı olarak gerileme göstermemesi adına işitme cihazı kullanmaları doktor tarafından tavsiye edilebilir.