İşitsel Patolojilere Giriş

İşitsel Patolojilere Giriş

Yrd. Doç. Dr. Ahmet Hamdi Kepekçi Yeni Yüzyıl Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu

İşitme kaybı tipleri:

1.İletim tipi işitme kaybı : Aurikuladan başlamak üzere dış kulak yolu ve orta kulaktaki patolojiler iletim tipi işitme kaybına yol açarlar.

2.Sensörinöral işitme kaybı: bu tip işitme kaybı iç kulağı içine alan duyusal kayıp ve işitme sinirini içine alan sinirsel kayıpları ifade etmektedir.

3.Mikst tip işitme kaybı: hem iletim türü hem de sensorinöral tip işitme kaybı birlikte aynı kulakta bulunmaktadır.

4.Santral tip işitme kaybı : Koklear çekirdekler ve işitsel korteks arasındaki patolojilerden kaynaklanan işitme kaybıdır.

5.Fonksiyonel (psikojenik) işitme kaybı: Aslında kişide iletim, sensorinöral ve merkezi işitme kayıplarından biri veya birkaçı olmamasına rağmen hastada işitme kaybı vardır. Organik patoloji yoktur. Hasta tarafından bilinçli olarak yapılan bir simülasyon

Olabileceği gibi hastada bilinçsiz olarak da bulunabilir.

1- İletim tip işitme kaybı

İletim tipi işitme kaybı dış ve orta kulak fonksiyon bozukluklardan kaynaklanır.

Aurikuladan kaynaklanan hastalıklar:

Konjenital atreziler

Aurikula atrezileri

Dış kulak yolundan kaynaklanan hastalıklar:

Dış kulak yolu atrezileri

Buşon

Yabancı cisim

Enfeksiyonlar

Dış kulak yolu neoplazmları

Ekzostoz ve osteom

Dış kulak yolu malign tümörleri

Orta kulaktan kaynaklanan hastalıklar:

Akut otitis media

Seroz otitis media

Kronik otitis media

Timpanik zar patolojileri (Enfeksiyonlar, perforasyon, adhezyon, timpanoskleroz ve miringoskleroz)

Ostaki disfonksiyonu (Yarık damak-dudak, adenoid)

Otoskleroz

Genetik hastalıklar

Spesifik enfeksiyonlar

Travmalar

Tümörler

2- Sensörinöral işitme kaybı

Çocuklarda:

İç kulakta olan kokleanın ve işitme sinirinin patolojilerinde meydana gelen işitme kaybıdır.

kalıtımsal nonsendromik işitme kayıpları

otozomal dominant nonsendromik işitme kayıpları

otozomal resesif nonsendromik işitme kayıpları

x’e bağlı nonsendromik işitme kayıpları

Mitokondriyal nonsendromik işitme kayıpları

Enfeksiyonlar

Cytomegalovirus enfeksiyonu En sık rastlanılan intrauterin viral enfeksiyon

Kabakulak En sık görülen bulaşıcı hastalıktır. Korti organında yaygın harabiyete yol açar. Çocukluk çağı snik içinde en çok bilinenidir. %80 unilateraldir. Çok ileri derece işitme kaybına yol açar İşitme kaybı parotidin sonunda görülür.

Menengit Edinilmiş olan işitme kayıplarınn en sık nedenidir. H.influenza %66 menenjit nedenidir. Bakterinin kokleaya yayılarak ve akut süpüratif labirentite yol açarak işitme kaybına yol açar.

Ototoksik ilaçlar ve kimyasal maddeler: Edinilmiş ve doğumsal olabilirler.

Ototoksik maddeler:

Antibiyotikler (aminoglikozidler ilk sırada yer alır.)

Kimyasal maddeler (CO, Hg, Au bileşenleri…)

Diüretikler (etakrinik asid ve furasemid)

Diğer ilaçlar (Kinin, aspirin…)

Ototoksik ilaçlar, kalıcı, bilateral ve simetrik SNİK na yol açarlar. Hasar kokleanın bazal kıvrımlarında olduğundan öncelikle yüksek frekanslarda işitme kaybı başlar, ileri dönemlerde alçak frekanslara da ilerler.

Tespit için Kan seviyesi ölçülür Otoakustik emisyonlarla dış titrek tüylerin durumu izlenir. Odyolojik olarak hasta izlenir (yüksek frekans _8-14 Hz_ odyometri ile) Vestibülotoksik izlem, kalorik testler ve ENG ile yapılır.

Erişkinlerde:

Yaşlılığa bağlı (presbiakuzi)

Gürültüye bağlı

Enfeksiyon hastalıkları

Ototoksisite

Akustik tümörler

Travma

Meniere hastalığı

Otoskleroz

Ani işitme kaybı

Endokrin hastalıklar (dibetes mellitus)

Multipl skleroz

Hipertansiyon

Presbiakuzide hem sensör (koklea) hem de nöral bölgenin (n. Akustikus) dejenerasyonundan kaynaklanır. Gelen sesi duydukları halde anlamazlar. Konuşma frekanslarında (500-2000 Hz.) ve daha yüksek frekanslarda kayıp görülmektedir. Rehabilitasyon da ilk uygulama uygun işitme cihazı seçimidir. Konuşulanların anlaşılmayı arttırmak için işitsel ve görsel yeteneği geliştirme teknikleri uygulanır.Gürültüye bağlı işitme kayıpları 90 dB in üzerindeki seslerde meydana gelir. İlk işitme kaybı 4000 Hz. Frekansındadır. Daha sonra işitme frekansları etkilenir. 500 dB in altını etkilemez

Geçiçi eşik kayması: Geçici işitsel yorgunluktur.

Kalıcı eşik kayması:

Akustik travma: Tinnitus ve baş dönmesi eşlik edebilir. Perilenf fistülü açısından dikkatli olmalıdır.

Kronik otitis media Kulak zarı ve kemikçiklerin hasarı sonu İTİK Endotoksinlerin oval ve yuvarlak pencere den difüzyonla labirente geçmesi sonucu kokleada tüylü hücrelerde hasar sonucu SNİK Menenjit: Edinsel işitme kayıplarının en sık sebebidir. Koklear skleroz gelişir. Acil olarak koklear implant tatbik edilmelidir.

Ototoksisite

Akustik tümörler: akustik nöroma (vestibüler schwannom) pontoserebeller köşe tümörlerinin en sık tipidir. Sıklıkla tek taraflı tinnitus ve işitme kaybına yol açar. Olguların yaklaşık %25 i ani işitme kaybı ile kliniğe başvurur.

Travma

Meniere hastalığı: membranöz labirentin hipropsu sonucu işitme ve denge problemine yol açar 40-50 yaşlarında sık görülür Genellikle unilateral ileri dönemde bilateral Tekrarlayan vertigo atakları, tinnitus, kulakta dolgunluk hissi ve işitme kaybı (düşük frekansları etkiler ve fluktuan) görülür.

Otoskleroz:

Kadınlarda iki kat daha sık

Otozomal dominant geçer

Kemik labirentte yeni kemik oluşumlarına bağlı stapes tabanı oval pencereye fikse olur.

Çoğunlukla her iki kulağı etkiler

Kemik yolu işitme eşiklerinde 2 kHz deki çentik tarzında düşme (Carhart çentiği) vardır.

Ani işitme kaybı:Üç gün veya daha az bir zamanda

Komşu üç veya daha fazla frekansta

30 dB veya üzerinde Sensörinöral işitme kaybı gelişmesidir. Çoğu hasta 30-60 yaşlarındadır. Etyoloji: enfeksiyöz, vasküler, membran rüptürü, otoimmün hastalıklar, ototoksik ilaç kullanımı, travma, tümöral sebepler. Genellikle unilateral %70-80 olguda tinnitus %50 olguda kulakta dolgunluk, vertigo görülebilir.

Endokrin hastalıklar: Diabetes mellitus: presbiakuziye benzer yüksek frekansları tutar. Bilateral işitme kaybı yapar Sesleri ayırt etme skoru düşüktür Bazen ani işitme kaybı yapar

Hipotiroidi

Multipl skleroz

Hipertansiyon ve vertebral yetmezlik otoimmun hastalıklar

3- Karışık (Mikst) tip işitme kaybı

Aynı taraf kulakta hem iç kulakta hem de dış ve/veya orta kulakta oluşan bir işitme kaybıdır.

4- Merkezi işitme kaybı

İşitme merkezinin zedelenmesi durumunda meydana gelen bir işitme kaybıdır. Koklear çekirdekler ve işitsel korteks arasında farklı nedenlerden oluşan sorunlardan meydana gelen bu tür işitme kaybının da tedavisi pek mümkün değildir. Bu kayba sahip kişiler, işitme cihazı kullanarak sorunların bir kısmını düşürebilirler.

5- Fonksiyonel (psödohipoakuzi) işitme kaybı

Organik kökeni olmayan, emosyonel bir işitme kaybıdır.

Özet:

İşitme kaybı tipleri Patolojinin lokalizasyonuna göre iletim tipi, sensörinöral işitme kaybı, mikst tip işitme kaybı, santral tip işitme kaybı, fonksiyonel (psikojenik) işitme kaybı olmak üzere 5 kategoride incelenir. Patolojinin yerine göre ortaya çıkacak olan işitme kaybının tipi ortaya çıkar. Dolayısıyla işitme kaybının tipi tespit edilerek patolojinin yeri hakkında da fikir sahibi olunur. Odyometride kullanılan subjektif ve objektif türdeki ölçüm metodları ile bu gaye kullanılmaktadır.

İletim tipi işitme kayıpları daha masum kabul edilebilirken, sensorinöral ve santral işitme kayıpları tedaviye daha dirençli ve daha riskli sebeplerden kaynaklanmış olabilirler. Bir işitme kaybı ile karşılaşıldığında sebebe dönük araştırmalarda odyometristin önemli bir fonksiyonu bulunmaktadır.

Sorular

A)Dış kulak yolundan kaynaklanan işitme kayıpları

B)Orta kulaktan kaynaklanan işitme kayıpları

C)İç kulaktan kaynaklanan işitme kayıpları

1)Aşağıdaki verileri yukarıda verilen bilgilere göre eşleştiriniz

a)( ) Timpanik zar patolojileri

b)( ) Ekzostoz ve osteom

c)( ) Otozomal Dominant Nonsendromik işitme kayıpları

d)( ) Seroz otitis media

e)( ) Ostaki disfonksiyonu

f)( ) Kalıtımsal Nonsendromik işitme kayıplar

g)( ) Buşon