Türkiye'nin en önemli sorunu nedir?
"Türkiye'nin en önemli sorunu nedir?" anketlerinde açık ara önde olan konunun Ekonomi ve hayat pahalılığı olması elbette sürpriz değildir.
Yaşanan sorun büyük bir sorun bireyden devlete herkesi tek tek ilgilendiriyor. O halde çözümü hem hayatidir hem de milli güvenlik meselesidir. Yıllar içerisindeki mikro ve makro ekonomik göstergelere baktığımızda sorunun müzminleşmiş olduğunu ve sürekli irtifa kaybedildiği görülecektir. Toplumun hali "bir dokun bin ah işit" mertebesinde. Konuşulması gereken çözüm üretilmesi gereken konu ekonomidir. Çünkü gemi buradan su alıyor ve yolcuların güvenlik problemi had safhada.
Bakınız "ekonomi" kelimesi eski Yunanca ve Fransızcadan gelmekte olup "bir evi yöneten kimse” anlamına geliyor. En basit ifadeyle ekonomi, üretim, tüketim ve paylaşım döngüsü olarak kabul edilir.
Ekonomi insan için olmasına rağmen ekonomilerde ihmal edilen insanın bizzat kendisi olmuştur. İnsan psikolojisi ve toplum sosyolojisi yok kabul edilmiştir. Ekonomi sadece sayısal bir bilim dalı değildir, sadece rakamlarla ifade edilemeyecek kadar çerçevesi geniştir. Ekonomi sosyal bir bilim dalıdır. Ekonomiye hayatın kendisi dersek yanlış ifade etmemiş oluruz.
Ekonominin çarkları iyi işlemeyince birtakım işaretler ve bulgular ortaya çıkar. İşte enflasyon bunlardan bir tanesidir. Enflasyonda fiyatlar genel seviyesinin yükselir. Burada yapısal ve uygulamaya bağlı olağan dışı bir hâl veya hastalık vardır. Ekonominin denge durumunda olmamasından kaynaklanan bir hastalıktır. Bu dengesizliğin bir ucunda deflasyon, diğer ucunda ise enflasyon vardır. Enflasyon en fazla sabit gelirli kesimde gelir kaybına sebep olduğu için gelir dağılımında dengesizliği de artırmaktadır.
Pahalılık yani enflasyonun sebebi üç türlü izah edilmektedir.
Talep, maliyet ve yerleşik enflasyon. Satın alma eyleme fazla arz yetersizse talep enflasyonu, üretim sürecindeki girdi maliyetleri yüksekse maliyet enflasyonundan bahsedilir.
Türkiye’de yaşanan enflasyon tipik bir maliyet enflasyonu- talep enflasyonuna ek olarak yaşanan yerleşik enflasyon karmasıdır. Bir başka ifade ile ülkemizde enflasyon panik değer seviyesine yükselmiştir.
Mesele siyasi mülahazaların çok ötesindedir. Konuyu Türkiye ve dünya gerçekleri ekseninde hakkaniyetle ele almak gerekir. Çünkü hepimiz aynı gemideyiz. Geminin yaptığı yalpa yolcuyu da etkiler kaptan ve mürettebatı da.