Yönetim şeklimiz Cumhuriyet mi?

Konu önemli, Sayın Erdoğan Cumhurbaşkanı adayı olabilir mi olamaz mı? 

Bu konuyu ilk defa bir Youtube haber kanalına konuk olan BTP genel başkanı hukukçu Hüseyin Baş beyden işittim. Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 101. maddesine göre aday olamayacağını ifade etmişti, gerekçesini de çok net olarak ortaya koymuştu. Türkiye’nin gündemini belirleyecek bir çıkıştı bu. Maalesef o günkü koşullarda muhalefet bu açıklamaya sahip çıkmadı. Daha sonra ise kısık sesle konuşmaya başladı. Daha sonra ne dediği belli olmayan bir duruş ortaya koydular. 

Burada önemli olan anayasanın ne dediğidir. Baktığımız zaman anayasanın 101. maddesi diyor ki, bir kimsenin en fazla 2 defa Cumhurbaşkanı seçilebileceğini hüküm altına aldım diyor. 

O halde ne olması gerekiyor? 

Muhalefete göre Sayın Erdoğan 2 defa cumhurbaşkanlığı yaptı, 3. defa olamaz diyor.

AKP kanadına ve MHP'ye göre ise Erdoğan aday olabilir. 

Konuya birkaç açıdan bakarak açıklık getirelim.

Bu anayasa maddesinde iki soruya cevap veriyor. 

Birincisi bu madde yeni düzenlenen anayasa maddesidir. Haliyle geçerli olan geçmişteki anayasa maddeleri değil son kabul edilen bu maddedir. 

İkincisi ise, cumhurbaşkanlığı makamı için 2 defa seçilebilirliğin mümkün olduğu açıklanmıştır, yani ne 1 defa ne de 3 defa. Aynı kişi 2 defa mı yoksa 3 defa mı cumhurbaşkanı olacak burada tartışma yok çünkü cari son ve güncel olan anayasa maddesi budur. Burada herhangi bir tartışma söz konusu değildir. 

Tartışmaların kaynağına ve de çözümüne gelelim. 

Şayet cumhurbaşkanlığı başkanlık sistemine geçmekle rejim değişmedi ise, “cumhuriyet rejimi” hala geçerli ise yani cumhurbaşkanlığı makamı bizim bildiğimiz Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı ise sayın Erdoğan 2 defa cumhurbaşkanlığı yapmıştır ve tekrar aday olamaz. 

Yok şayet yeni bir yönetim şekli gelmiş, Cumhuriyet lağvedilmiş ve yerine Cumhurbaşkanlığı Hükûmet Sistemi ikame edilmiş ise, sayın Erdoğan 1 defa cumhurbaşkanlığı yapmış ve tekrar aday olabilir demektir. Burası çok önemli. Aslında işin püf noktası burasıdır. 

Eğer Türkiye Cumhuriyeti Devleti Atatürk’ün kurduğu Devlet olarak devam ediyorsa sayın Erdoğan 2 defa cumhurbaşkanlığı yapmıştır. Anayasanın cari hükmüne göre 3. defa aday olamaz, bu nettir. 

O halde bu kadar önemli ve sıcak olan bu konu daha fazla kamuoyunu meşgul etmemelidir. Altılı masada aday kim olacak, kim olmayacak? Sürekli bunlar tartışılarak kamuoyunun dikkati farklı konular ile meşgul ediliyor. Asıl tartışılması gereken aday ismi değil, sistemdir.  

Bulanık suda balık avlanmamalı, devletin yönetim biçimi tam ve net olarak ifade edilmelidir.